فیلترها/جستجو در نتایج    

فیلترها

سال

بانک‌ها




گروه تخصصی











متن کامل


نشریه: 

تاملات فلسفی

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1397
  • دوره: 

    8
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    255-277
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    271
  • دانلود: 

    128
چکیده: 

آکویناس بر این باور بود که طبیعت انسان مشتمل بر غایاتی ذاتی است که از نظمی پیروی می کنند که وی آن را قانون طبیعی می نامید. از نظر وی هم عقل نظری و هم عقل عملی دارای مبادی بدیهی ای هستند که بی نیاز از اثبات هستند. برخی در عقل عملی آکویناس میان دو زمینه اکتشافی و توجیهی تمایز قائل شده اند؛ زمینه اکتشافی سیندرسیس و زمینه توجیهی عاقبت اندیشی است. آکویناس بر این باور است که سیندرسیس غایت را برای فضایل اخلاقی تعیین می کند. غایتی که از طریق سیندرسیس به ادراک ما در می آید غایتی کلی است که میان شخص دارای فضایل و شخص مبتلا به رذایل مشترک است. آکویناس متناظر با دو نوع عاقبت اندیشی دو نقش برای آن قائل است، عاقبت اندیشی عام غایت قریب را تعیین می کند و عاقبت اندشی خاص انتخاب ابزار را انجام می دهد؛ سیندرسیس نیز غایت نهایی را تعیین می کند. آکویناس در خصوص معرفت به غایت از ارسطو جدا می شود چرا که ارسطو تعیین غایت را وظیفه فضایل اخلاقی می داند، در حالیکه نزد آکویناس فضایل اخلاقی صرفاً به غایت نهایی ای که از سوی سیندرسیس تعیین شده است، متمایل اند. وی با بدیهی دانستن اصل اول عقل عملی و هم ارز دانستن آن با اصل عدم تناقض، عقل عملی را در زمینه اکتشافی مرتبط با جزء علمی نفس و در زمینه توجیهی مرتبط با جزء محاسبه گر آن می داند. این در حالی است که ارسطو به وضوح در کتاب ششم اخلاق نیکوماخوس عقل عملی را مرتبط با جزء محاسبه گر می داند و نه جزء علمی.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 271

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 128 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نشریه: 

جاویدان خرد

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    18
  • شماره: 

    39
  • صفحات: 

    287-315
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    350
  • دانلود: 

    160
چکیده: 

در آثار و زندگی سهروردی دلایل و شواهدی موجود است که از آن می توان به ارجحیت حکمت عملی بر حکمت نظری دست یافت. پیش از سهروردی، حکمت نظری نسبت به حکمت عملی، بخصوص در فلسفه مشایی، دارای ارجحیت بود؛ اما سهروردی با اتخاذ روش ذوقی در کنار روش بحثی و تقدم قایل شدن بر این روش و انتقاد از مشاییان در پرداختن بیش از حد به روش بحثی، حکمتی را بنیان نهاد که در آن با توجه به ارتباط مستقیم روش ذوقی با عمل، تقدم از آن حکمت عملی است و این تقدم، بالشرف است نه زمانی. ریاضت و ارتباط با عالم مثال، جزء جداناشدنی حکمت عملی سهروردی است. حکمت او حکمتی وجدانی و عرفانی است که حکیم به صورت عینی، تجربه کننده حقایق است. از این جهت می توان سهروردی را فیلسوفی تجربه گرا نامید، تجربه ای وجدانی و شهودی و عرفانی. این تقدم در اندیشه های مکتوب و زندگی عملی او بررسی شده است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 350

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 160 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1388
  • دوره: 

    2
  • شماره: 

    2 (پی در پی 4)
  • صفحات: 

    97-116
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    1631
  • دانلود: 

    961
چکیده: 

نوشتار حاضر جستاری کوتاه در بررسی حکمت عملی در دیوان پروین اعتصامی است که سخن شیرین و سرشار از نکات ظریف حکمت آموز، دغدغه های عمیق انسانی و مشکلات روحی و فکری معاش آدمیان را با وجود بهره گیری از تکنیکهای قوی و پخته شعر کلاسیک بیان میدارد و تناسب و سنخیت اشعار وی را با توجه به نیازهای عصر حاضر بازگو میکند. تبیین نظریه پروین در باب رابطه انسان با خود، خانواده و محیط اجتماعیش، در حوزه تفکر زیبا و جامع وی، هدف این مقاله است.این مقاله در سه بند نگاشته شده است:الف) مقدمه: تعریف و بیان مفهوم حکمت از دیدگاه چند تن از فلاسفه و اندیشمندان و زیر شاخه های آن (حکمت نظری و عملی)ب) حکمت عملی از دیدگاه پروین اعتصامیج) شاخه های حکمت عملی (اخلاق فردی، تدبیر منزل، سیاست مدن، از دیدگاه بزرگان حکمت و فلسفه و پروین اعتصامی)

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 1631

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 961 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
نشریه: 

ادبیات فارسی

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1389
  • دوره: 

    6
  • شماره: 

    26
  • صفحات: 

    220-244
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    856
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

زنان در طول تاریخ به عنوان نیمی از پیکره کلی جامعه، در آثار و اندیشه های متفکران، همواره مورد اغماض قرار گرفته اند و کمتر در عرصه های نوشتاری نمود داشته اند. نوشتار حاضر حکمت عملی زنانه در خمسه نظامی را تحت چهار عنوان، بایدهای اخلاقی، نبایدهای اخلاقی، تدبیر منزل و سیاست مدن مورد بررسی قرار داده است. نظامی در این منظومه گران بها گاه با روی کردی مثبت به صفات نیک زنان چون عفت و پاکدامنی، سخاوت، تواضع و فروتنی، قناعت، شرم و حیا، تقوا و پرهیزگاری، عفو و گذشت، وفاداری، مهمان نوازی، استقلال، آموزگاری و گاه با روی کرد منفی به صفات زشت و ناپسند زنانه، مثل: حسادت، نیرنگ بازی و حیله گری، میگساری، حس انتقام جویی و عدم توجه به شوونات اخلاقی اشاره می کند. در بحث تدبیر منزل نیز به نقش زنان در تربیت فرزندان، همسرداری، صداقت و راستگویی و در بحث سیاست مدن به عدالت، رعیت نوازی، پیوند شاه و ملت، هنر در خدمت سیاست، پرهیز از ستم و رای زنی و مشورت می پردازد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 856

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

طاهری سیدصدرالدین

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1385
  • دوره: 

    -
  • شماره: 

    50 (ویژه نامه فلسفه)
  • صفحات: 

    75-96
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    1039
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

بیشتر فیلسوفان به چگونگی عمل انسان از جهت ارزشی توجه کرده اند؛ اما فلاسفه ای که نظام فلسفی عقلانی و منسجمی دارند، علاوه بر پرداختن به حکمت عملی خود را موظف می دانند نظریات اخلاقی و فلسفه اخلاقی خود را با مجموعه نظام فکری شان در حکمت نظری ارتباط دهند. اسپینوزا، فیلسوف هلندی قرن هفدهم میلادی، از جهت عرضه نظام فکری بسیار منسجم در حکمت نظری، در میان فلاسفه عقلی مذهب ممتاز است. در این نوشته سعی بر این است که مبانی نظری اسپینوزا در حکمت عملی را، در حدود ظرفیت یک مقاله، تحقیق و ارزیابی کنیم. ارزیابی کامل تر این مبانی، در ارتباط با اخلاق، بیان فضایل جزیی از دیدگاه اسپینوزا و گفت و گوهای فرعی مربوط به هر یک را- که در خاتمه مقاله متذکر شده ایم، به فرصت دیگری واگذار می کنیم.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 1039

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1398
  • دوره: 

    16
  • شماره: 

    41
  • صفحات: 

    5-24
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    1185
  • دانلود: 

    379
چکیده: 

خانواده اصلی ترین نهاد اجتماعی و بنیادی ترین عنصر جامعه و بستر رشد بسیاری از ارزش ها است. ابن سینا در آثار خود، از جمله وجوب السیاسة و الحاجة الی السیاسة، مستقلاً، و نیز در آثار دیگر خود به این موضوع پرداخته و با رویکردی دینی فلسفی از ضرورت، عوامل و موانع تحکیم آن سخن می گوید. این مقاله، ابتدا جایگاه حکمت منزل در نظام حکمی سینوی را می کاود و سپس در باب عناصر اصلی و مرتبط با آن، مانند ازدواج، نحوه مشارکت زن و مرد در اداره منزل، حقوق خانواده و اصول حاکم بر سیاست منزل، سخن می گوید. ابن سینا در باب عوامل ازدواج بر انگیزه های اقتصادی، اجتماعی، روانی و جنسی انگشت می نهد و در راستای تحکیم این بنیاد بر مسئولیت مدیران و حاکمان جامعه، تلاش در جهت رفاه اقتصادی و ایجاد شغل، رشد عقلانی زوجین، جلوگیری از ازدواج های پنهانی و عفت خانواده تأکید فراوان دارد. در بحث از حقوق همسر و تکالیف مرد به حقوقی همچون حق نفقه، حق صیانت و حق کرامت اشاره می کند و مرد را مهم ترین تکیه گاه تحکیم خانواده می داند. در باب حق طلاق معتقد است این حق نباید در اختیار فرد متلون المزاج و کم خرد قرار گیرد. بر همین اساس لزوماً در موقعیت هایی این حق را از مرد سلب می کند.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 1185

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 379 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
نویسندگان: 

مرتضوی سیدرحمان

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1391
  • دوره: 

    2
  • شماره: 

    6
  • صفحات: 

    111-140
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    1085
  • دانلود: 

    259
چکیده: 

حکمت عملی غزالی، بر اساس «علم دین» وی و مبتنی بر تفسیر خاص عرفانی او از شریعت، شکل می گیرد. غزالی با طرح افکنی این حکمت عملی می کوشد، انحطاط موجود در جامعه خویش را درمان کند و سازوکارهایی برای تعالی اخلاق فردی، تدبیر منزل و سیاست مدینه بیابد. این نوشتار کوششی برای روشن کردن خطوط اصلی نگاه غزالی به حکمت عملی و شاخه های آن خواهد بود.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 1085

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 259 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

بصیری محمدصادق

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1393
  • دوره: 

    6
  • شماره: 

    10
  • صفحات: 

    121-143
تعامل: 
  • استنادات: 

    1
  • بازدید: 

    390
  • دانلود: 

    0
کلیدواژه: 
چکیده: 

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 390

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 1 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

بابایی حبیب اله

نشریه: 

حکومت اسلامی

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1390
  • دوره: 

    16
  • شماره: 

    4 (پیاپی 62)
  • صفحات: 

    155-180
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    454
  • دانلود: 

    203
چکیده: 

چکیده فارسی:این نوشته، در صدد تطبیق عقل عملی بر عقلانیت تمدنی (عقل عامل در عرصه تمدن) است تا راه را برای رویکردهای عملی در ساحات متعالی، هموار کرده و تحقق عملی آموزه های دینی را ممکن سازد. از رهگذر چنین عقل فعالی در اندیشه دینی، نه فقط مقابله با سکولاریزاسیون (نفی آتوریته دین از صحنه زندگی) سهل می شود، بلکه کارآمدی دنیوی و تمدنی علوم دینی، مانند الهیات و اخلاق در عرصه های کلان اجتماعی، امکان پیدا می کند.   چکیده عربی:الهدف من تدوین هذه المقالة هو تطبیق مبادئ العقل العملی علی العقلانیة الحضاریة (العقل الفاعل فی میدان الحضارة)، وذلک لتمهید الأرضیة المناسبة لطرح أسالیب عملیة فی أفق متعالیة لکی یتسنی تحقق التعالیم الدینیة بشکل عملی. وبالاعتماد علی هکذا عقل فعال فی الفکر الدینی، سوف لا تتیسر مواجهة العلمانیة التی تعنی محو الدین من حیاة الإنسان فحسب، بل إن فاعلیة العلوم الدینیة علی المستویین الدنیوی والحضاری سوف تتحقق فی المیادین الاجتماعیة الواسعة، مثل الإلهیات والأخلاق.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 454

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 203 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1394
  • دوره: 

    1
تعامل: 
  • بازدید: 

    448
  • دانلود: 

    178
چکیده: 

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 448

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 178
litScript
telegram sharing button
whatsapp sharing button
linkedin sharing button
twitter sharing button
email sharing button
email sharing button
email sharing button
sharethis sharing button